ကမာၻႀကီးက ျမန္မာကိုမသိခ်င္ေယာင္ေဆာင္ထား လို႕ ႏုိဘယ္ဆုရ Sen ကေျပာ

Image via Wikipedia

ဝါရွင္တန္ - စီးပြားေရးဆိုင္ရာ ႏုိဗယ္ဆုရ ျဖစ္တဲ႕ Amartya Sen က ျမန္မာႏုိင္ငံမွာ က်င္းပေတာ႕မယ္႕ ေရြးေကာက္ပြဲကို ကမာၻ႕ႏုိင္ငံ၊ အဖြဲ႕အစည္း ေတြအေနနဲ႕ က်ယ္က်ယ္ျပန္႕ျပန္႕ ေလ႕လာေစာင္႕ၾကည္႕ဖို႕ လိုအပ္ေၾကာင္း ဗုဒၶဟူးေန႕က ေျပာဆိုလိုက္ၿပီး ေရြးေကာက္ပြဲက မဲေတြဟာ ဒီမုိကေရစီျပဳျပင္ေျပာင္းလဲေရး သြားရာလမ္းေၾကာင္းကို ႀကီးစြာအေႏွာက္အယွက္ ျဖစ္ေစႏုိင္တယ္လို႕လည္း သတိေပးေျပာဆို လိုက္ပါတယ္။
ငယ္ဘဝကို ျမန္မာျပည္မွာ ႀကီးျပင္းခဲ႕တဲ႕ လူသိမ်ား ေလးစားခံရတဲ႕ ပညာရွင္က ေရြးေကာက္ပြဲကို တကမာၻလံုး ရဲ႕ လ်စ္လႉရူေနမူအေပၚ ေဝဖန္လိုက္ၿပီး သူ႕တိုင္းျပည္ျဖစ္တဲ႕ အိႏၵိယႏုိင္ငံရဲ႕ ရပ္တည္ခ်က္ကိုလည္း အျပင္းထန္ဆံုး စကားလံုးေတြ နဲ႕ ေဝဖန္ေျပာဆိုလိုက္ပါတယ္။

ျမန္မာ (ယခင္က ဗမာ လို႕ေခၚခဲ႕တဲ႕) စစ္အစိုးရ ဟာ ႏွစ္၂၀ အတြင္း ပထမဆံုး က်င္းပမယ္႕ ေရြးေကာက္ပြဲကို ႏိုဝဘၤာလ ၇ ရက္ေန႕မွာ ျပဳလုပ္ဖို႕ ျပင္ဆင္ထားပါတယ္။ ႏုိင္ငံတကာ က ေစာင္႕ၾကည္႕ေလ႕လာ သူေတြ နဲ႕ မီဒီယာ ေတြ ကို လာေရာက္ေလ႕လာခြင္႕ ျပဳဖို႕ စစ္အစိုရက ျငင္းဆိုထားၿပီး ဒီမိုကေရစီေခါင္းေဆာင္ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္ ကိုလည္း ေနအိမ္အက်ယ္ခ်ဳပ္နဲ႕ ဆက္လက္ထိမ္သိမ္းထားဆဲ ျဖစ္ပါတယ္။

ဟားဗတ္ (Harvard University) ပေရာ္ဖက္ဆာ က “ အခု ေျခအေနမွာ အတုအေယာင္ ေရြးေကာက္ပြဲႀကီး နီးလာတာနဲ႕အမွ် ေရြးေကာက္ပြဲရလဒ္ကို ကလိန္ကက်စ္လုပ္ႏုိင္တဲ႕ နည္းလမ္းသဘာဝေတြကို ကမာၻမွာ ျပည္သူ႕ေဆြးေႏြးပြဲ ေတြလုပ္ဖို႕ထက္ အေရးႀကီးတာ ဘာမွ မရွိဘူး” လို႕လည္းေျပာဆိုလိုက္ပါတယ္။
“ေရြးေကာက္ပြဲ ပီးရင္ အေျခအေနေကာင္းေတြ ကိုေမွ်ာ္လင္႕ ႏုိင္ပါတယ္ဆိုတဲ႕ ေျပာဆိုခ်က္ေတြ ဟာ ဒီေန႕ဗမာျပည္မွာ ျဖစ္ပ်က္ ေနတာေတြကို အေသးစိတ္ ေလ႕လာလုိ႕ ရတဲ႕ ေတြ႕ရွိခ်က္ေတြနဲ႕ ေတာ႕ လုံးလံုးႀကီး ဆန္က်င္ဖက္ေတြပဲ” လို႕ John Hopkins University မွာ ပို႕ခ်တဲ႕ သင္ၾကားခ်က္မွာ Sen ကေျပာခဲ႕ပါတယ္။

“ဗမာျပည္ရဲ႕ ဒီမိုကေရစီေရၾကည္ ကို ေနာက္ေအာင္လုပ္ၿပီး စစ္အစိုးရရဲ႕ ဝါဒျဖန္႕ခ်က္ေတြသာ ေအာင္ျမင္သြားခဲ႕ရင္ အေျခအေနေတြဟာ ေနာက္ကို အေတာ္ႀကီး ျပန္ေရြ႕သြားမွာ ျဖစ္တယ္” လို႕လည္း သူကေျပာပါေသးတယ္။

ကမာၻ႕ကုလသမဂၢ အဖြဲ႕ႀကီးအေနနဲ႕ စစ္အစိုးရရဲ႕ လူ႕အခြင္႕အေရး ခ်ိဳးေဖာက္မူေတြကို စံုစမ္းေဖာ္ထုတ္ၿပီး ခ်က္ျခင္းလက္ငင္း အေရးယူသြားဖို႕လည္း တိုက္တြန္းသြားပါေသးတယ္။ စစ္အစိုးရ ဟာ ရြာေပါင္းမ်ားစြာ ကို ဖ်က္ဆီးၿပီး တိုင္းရင္းသား အမ်ိဳးသမီးေတြကို မုဒိမ္းက်င္႕တာကို လက္နက္တစ္ခုလို သံုးၿပီး တိုင္းရင္းသားေတြကို ႏွိပ္ကြပ္ေနတယ္လို႕ အစြပ္စြဲခံထားရပါတယ္။

အေမရိကန္သမၼတ Barack Obama ရဲ႕ ရုံးအဖြဲ႕ဟာ စစ္အစိုးရရဲ႕ လူ႕အခြင္႕ေရး ခ်ိဳးေဖာက္မူေတြကို စံုစမ္းေလ႕လာေဖာ္ထုတ္ဖို႕ ကို အၾကမ္းဖ်င္းအားျဖင္႕ ေထာက္ခံေပမယ္႕ စစ္အစိုးရနဲ႕ ေတြ႕ဆံုညွိႏူိင္းဖို႕လည္း ေပၚလစီရွိပါတယ္။ အဲလို ေပၚလစီထားလာရတာ ကေတာ႕ စစ္အစိုးရကို ႏွစ္ေပါင္းမ်ားစြာ အထီးက်န္ ထားခဲ႕ေပမယ္႕ ဘာမွေျပာင္းလဲမူမရွိလို႕ ပါလုိ႕ အေၾကာင္းျပပါတယ္။
ဂ်ဴလိုင္လ တုန္းက ျမန္မာစစ္အစိုးရေခါင္းေဆာင္ သန္းေရႊ ကို အိႏၵိယ ဝန္ႀကီးခ်ဳပ္ Manmohan Singh က ႀကိဳဆိုခဲ႕တာကိုလည္း Sen က ေဝဖန္ပါတယ္။ Mahatma Gandhi ရဲ႕ႏုိင္ငံဟာ တရုတ္ရဲ႕ အင္အားကို ပူပန္တာေၾကာင္႕ ကြန္ျမဴနစ္ႏုိင္ငံကို စိုးရိမ္ၿပီး ႏုိင္ငံရဲ႕ မူ၊ ဝါဒေရးရာေတြ ေပ်ာက္ဆံုးေနၿပီလို႕လည္း ေျပာပါေသးတယ္။

ဒီမိုကေရစီ တိုင္းျပည္တစ္ခုျဖစ္ တဲ႕ က်ေနာ္႕တိုင္းျပည္က ဝန္ႀကီးခ်ဳပ္ရယ္ အျခားတိုင္းျပည္က လူသားဆန္တဲ႕ တုိင္းျပည္႕ေခါင္းေဆာင္ေတြ က ျမန္မာျပည္က သားသတ္သမားေတြ ကို ႀကိဳဆိုလက္ခံၿပီး ေစ႕စပ္ေရး လုပ္ေနတာ၊ ရင္းရင္းႏွီးႏွီး ဖက္လဲတကင္း ဓာတ္ပုံရုိက္ခံေနတာေတြ ကို ေတြ႕ရတာ က်ေနာ္စိတ္မေကာင္း ျဖစ္ၿပီး ဝမ္းနည္းေၾကကြဲရပါတယ္ လို႕လည္း Sen ေျပာပါတယ္။

က်ေနာ္တို႕ရဲ႕ ၾသဇာက ကမာၻကိုလႊမ္းမိုးႏုိင္မူ သုညျဖစ္ေနခ်ိန္မွာ က်ေနာ္တို႕ က ကမာၻတစ္လႊားမွာ ကိုယ္က်င္႕တရားအေၾကာင္း လမ္းညႊန္ပို႕ခ်ျခင္းမ်ားနဲ႕ အခ်ိန္ကုန္ေနပါတယ္။ က်ေနာ္တို႕ရဲ႕ ၾသဇာအာဏာဟာ တရုတ္ေလာက္ ေတာင္ႀကီးစရာမလိုပါဘူး နည္းနည္းေလးမ်ားသာ ရွိလာခဲ႕ရင္ က်ေနာ္တို႕ဟာ သူတို႕ရဲ႕ တာဝန္မဲ႕မူ ေတြကို လုံးလံုးႀကီး ေထာက္ျပေျပာဆို ကန္႕ကြက္ႏုိင္မွာျဖစ္တယ္လို႕လည္း ေျပာပါတယ္။

မူရင္း